Met het oog op 1995

Beleidsprogramma Emancipatie



INDEX

Met het oog op 1995

Beleidsprogramma Emancipatie

 

November 1992

 

INHOUDSOPGAVE

Aanbiedingsbrief Tweede Kamer

VOORWERK

A. INHOUDSOPGAVE

B. LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN

ALGEMEEN DEEL

1. INLEIDING

1.1. Voorgeschiedenis en opzet
1.2.
De opbouw van dit beleidsprogramma

  • Algemeen Deel
  • Departementale hoofdstukken

2. ADVIEZEN

2.1. Gevraagde adviezen
2.2.
Ongevraagde adviezen en commentaren
2.3.
Hoofdlijnen adviezen
2.4.
Weergave belangrijkste punten adviezen

3. DOELSTELLINGEN EN ONTWIKKELINGEN EMANCIPATIEBELEID

3.1. Doelstellingen en ontwikkelingen
3.1.1.
Doelstellingen
3.2.
Ontwikkelingen in beleid en maatschappij
3.2.1.
Ontwikkelingen op terrein Beleidsplan Emancipatie 1985
3.2.1.1.
Normen en verwachtingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid
3.2.1.2.
Verzorgende en huishoudelijke taken
3.2.1.3.
Keuzevrijheid
3.2.1.4.
Macht
3.2.2.
Departementen
3.2.3.
Maatschappelijke positie
3.2.3.1.
Publieke opinie
3.2.3.2.
Onderwijs
3.2.3.3.
Arbeid
3.2.3.4.
Inkomensverdeling
3.2.3.5.
Onbetaalde arbeid
3.2.3.6.
Leefsituatie
3.2.3.7.
Politiek en openbaar bestuur
3.2.3.8.
Overige maatschappelijke participatie
3.2.4.
Algemene ontwikkelingen

4. NIEUWE ACCENTEN EN SPEERPUNTEN

4.1. De rol van de rijksoverheid bij het emancipatiebeleid
4.2.
Nieuwe accenten
4.3.
Speerpunten van algemeen emancipatiebeleid

5. DE COöRDINATIE VAN HET EMANCIPATIEBELEID

5.1. Inleiding
5.2.
Structuur
5.2.1.
Coördinerend bewindspersoon voor het emancipatiebeleid
5.2.2.
Ministerraad en onderraden
5.2.3.
Ambtelijke coördinatie
5.2.3.1.
Interdepartementale Coördinatie-commissie Emancipatiebeleid (ICE)
5.2.3.2.
Intracommissies
5.2.3.3.
Directie Coördinatie Emancipatiebeleid (DCE)
5.3.
Instrumenten
5.3.1.
Departementale emancipatienota's
5.3.2.
Emancipatie-effectrapportage
5.3.3.
Jaarlijkse rapportages
5.3.3.1.
Algemene rapportage over voortgang emancipatiebeleid rijksoverheid in desbetreffend hoofdstuk SZW-begroting
5.3.3.2.
Rapportage per departement
5.3.3.3.
Stand van zaken met uitvoering van het Beleidsprogramma Emancipatie
5.3.4.
Statistische gegevens
5.3.5.
Evaluatie-onderzoek
5.3.6.
Bevordering emancipatiedeskundigheid
5.3.7.
Projectgewijze aanpak
5.3.8.
Emancipatie-ondersteuningsbeleid
5.3.9.
Externe advisering

DEPARTEMENTALE HOOFDSTUKKEN

6. ALGEMENE ZAKEN

6.1. Doelstellingen/kerntaken departement
6.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
6.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
6.4.
Speerpunt
6.5.
Intern emancipatiebeleid
6.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

7. BINNENLANDSE ZAKEN

7.1. Doelstellingen/kerntaken departement
7.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
7.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
7.3.1.
Bestuur
7.3.2.
Overheidspersoneelsbeleid
7.3.3.
Veiligheid
7.3.4.
Wetgeving gelijke behandeling
7.3.5.
Coördinatie minderhedenbeleid
7.4.
Speerpunten
7.4.1.
Eerste speerpunt: positieve actiebeleid rijksoverheid 1991-1995
7.4.2.
Tweede speerpunt: verbeteren van de positie van vrouwen in politiek en openbaar bestuur
7.5.
Intern emancipatiebeleid
7.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

8. BUITENLANDSE ZAKEN

8.1. Doelstellingen/kerntaken departement
8.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
8.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
8.3.1.
Verenigde Naties (VN)
8.3.1.1.
Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van Discriminatie van Vrouwen (IVDV)
8.3.1.2.
BuPo-Verdrag en ESOCUL-Verdrag
8.3.1.3.
Commissie inzake de Positie van de Vrouw en Commissie voor de Rechten van de Mens
8.3.1.4.
Wereldvrouwenconferentie 1995 in China
8.3.2.
Raad van Europa
8.3.3.
Europese Gemeenschap
8.3.4.
Conferentie over Veiligheid en Samenwerking in Europa (CVSE) - het Slotdocument van Moskou
8.4.
Speerpunten
8.5.
Intern emancipatiebeleid
8.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

9. DEFENSIE

9.1. Doelstellingen/kerntaken departement
9.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
9.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
9.4.
Speerpunten
9.5.
Intern emancipatiebeleid
9.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

10. ECONOMISCHE ZAKEN

10.1. Doelstellingen/kerntaken departement
10.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
10.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
10.4.
Speerpunten
10.4.1.
Keuze voor een viertal speerpunten
10.4.2.
Eerste speerpunt: vergroting arbeidsparticipatie van vrouwen, als onderdeel van het algemeen economisch beleid
10.4.2.1.
Interventiebeleid
10.4.2.2.
Uitbouw emancipatie-ondersteuningsbeleid
10.4.3.
Tweede speerpunt: bevordering scholing en instroom van vrouwen in sectoren waar tekorten dreigen, o.a. in het midden- en kleinbedrijf
10.4.3.1.
Arbeidsvoorziening
10.4.3.2.
Positieve actie
10.4.4.
Derde speerpunt: vrouwen en technologie
10.4.5.
Vierde speerpunt: stimulering ondernemerschap vrouwen
10.5.
Intern emancipatiebeleid
10.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

11. FINANCIEN

11.1. Doelstellingen/kerntaken departement
11.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
11.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
11.3.1.
Fiscaal beleid
11.3.1.1.
De discussie over de invloed van fiscale wetgeving op de keuze tot het al dan niet deelnemen aan betaalde arbeid
11.3.1.2.
De kosten van combinatie van ouderschap en betaalde arbeid
11.3.1.3.
Voorlichting
11.4.
Speerpunten
11.4.1.
Fiscaal beleid
11.4.1.1.
Bevordering van de arbeidsparticipatie van vrouwen
11.4.1.2.
Voorlichting
11.4.2.
Intern beleid
11.4.3.
Relatie met de algemene speerpunten
11.5.
Intern emancipatiebeleid
11.5.1.
Algemeen
11.5.2.
Kerndepartement
11.5.3.
Belastingdienst
11.5.4.
Alle dienstonderdelen
11.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

12. JUSTITIE

12.1. Doelstellingen/kerntaken departement
12.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
12.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
12.4.
Speerpunten
12.4.1.
Eerste speerpunt: voorkoming en bestrijding van discriminatie
12.4.1.1.
De toetsing van wetgeving aan het gelijkheidsbeginsel
12.4.1.2.
Bestrijding van discriminatie
12.4.1.3.
Het bereiken van gelijke rechten waarvoor positieve actie gericht op de verbetering van de positie van vrouwen onontbeerlijk is
12.4.2.
Tweede speerpunt: verbetering positie vrouwen in het personen- en familierecht
12.4.3.
Derde speerpunt: bestrijding seksueel geweld tegen vrouwen
12.4.3.1.
Herziening zedelijkheidswetgeving
12.4.3.2.
Verjaring van incest
12.4.3.3.
Slachtoffers van seksueel geweld
12.4.3.4.
Voorkoming criminaliteit; sociale veiligheid
12.4.3.5.
Slachtofferzorg
12.4.3.6.
Seksuele kindermishandeling
12.4.3.7.
Vrouwenhandel
12.4.3.8.
Leerprojecten "seksuele voorlichting"
12.4.4.
Specifieke aandachtsgroepen
12.4.4.1.
Vrouwen in detentie
12.4.4.2.
Het zelfstandig verblijfsrecht van buitenlandse vrouwen
12.5.
Intern emancipatiebeleid
12.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

13. LANDBOUW, NATUURBEHEER EN VISSERIJ

13.1. Doelstellingen/kerntaken departement
13.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
13.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
13.4.
Speerpunten
13.4.1. Eerste speerpunt: streven naar forse toename aantal vrouwelijke bedrijfshoofden en mede-onderneemsters
13.4.2.
Tweede speerpunt: verhoging van de gemiddelde deelname van vrouwen aan agrarisch onderwijs met 5% in 1995 ten opzichte van 1991
13.4.3.
Derde speerpunt: vergroting van de deelname van vrouwen in besluitvormingsprocessen
13.4.4.
Vierde speerpunt: aandacht voor de rol en positie van de vrouw bij de inrichting en het beheer van het landelijk gebied
13.5.
Intern emancipatiebeleid
13.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

14. ONDERWIJS EN WETENSCHAPPEN

14.1. Doelstellingen/kerntaken departement
14.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
14.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
14.3.1.
Doelen van het huidige onderwijsemancipatiebeleid
14.3.1.1.
Inleiding
14.3.1.2.
Toekomstoriëntatie; studie- en beroepskeuze; beroepskwalificatie
14.3.1.3.
Weerbaarheid
14.3.1.4.
Allochtone meisjes
14.3.1.5.
Vrouwelijke docenten/schoolleiders
14.3.2.
Herijking onderwijsemancipatiebeleid
14.4.
Speerpunten
14.4.1.
Vier speerpunten
14.4.2.
Andere belangrijke ontwikkelingen
14.5.
Intern emancipatiebeleid
14.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

15. HET BELEIDSTERREIN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

15.1. Doelstellingen/kerntaken departement van Buitenlandse Zaken met betrekking tot Ontwikkelingssamenwerking
15.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
15.2.1.
Doelstelling van het vrouwen en ontwikkelingsbeleid
15.2.2.
De OESO/DAC/WID-criteria
15.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
15.4.
Speerpunten
15.4.1.
Speerpuntprogramma
15.4.1.1.
Beleidsontwikkeling
15.4.1.2. Sectorale en thematische vernieuwing
15.4.1.3.
Instrumentariumontwikkeling
15.4.1.4.
Technische advisering
15.4.1.5.
Financiële ondersteuning
15.4.2.
Organisatie van het speerpuntprogramma
15.4.3.
Sectorspecialisten vrouwen en ontwikkeling
15.4.4.
Vrouwenfonds
15.5.
Intern emancipatiebeleid
15.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

16. SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

16.1. Doelstellingen/kerntaken departement
16.2.
Vertaling naar emancipatie-doelstellingen
16.3.
Feitelijke ontwikkelingen en knelpunten
16.4. Speerpunten
16.4.1.
Inleiding
16.4.2.
Verbetering arbeidsmarktpositie
16.4.3.
Vergroten mogelijkheden combinatie ouderschap en betaalde arbeid
16.4.4.
Verbetering positie vrouwen in de arbeidsorganisatie
16.5.
Intern emancipatiebeleid
16.6.
Organisatie van het departement met betrekking tot het emancipatiebeleid

17. VERKEER EN WATERSTAAT

17.1. Doelstellingen/kerntaken departement
17.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
17.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
17.3.1.
Algemeen
17.3.2.
Verkeer en vervoer
17.3.4.
Desegregatie
17.4.
Speerpunten
17.4.1.
Eerste speerpunt: Emancipatie en verkeer en vervoer
17.4.2.
Tweede speerpunt: Emancipatie in de V&W-sectoren
17.4.3.
Advies Emancipatieraad
17.5.
Intern emancipatiebeleid
17.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

18. VOLKSHUISVESTING, RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUBEHEER

18.1. Doelstellingen/kerntaken departement
18.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
18.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
18.3.1.
Zorg voor de kwaliteit van het wonen en de woonomgeving
18.3.2.
Zorg voor beschikbaarheid van voldoende woningen en bouwlocaties
Zorg voor betaalbaarheid en bereikbaarheid van woningen voor iedere burger
18.3.3.
Ontwikkelen van ruimtelijke concepten op nationaal niveau
Stimuleren en begeleiden van de uitvoering van ruimtelijke plannen
18.3.4.
Milieubeheer
18.4.
Speerpunten
18.4.1.
Uitvoeren van de actiepunten uit het Beleidsprogramma Emancipatie VROM (1993)
18.4.2.
Vergroting participatie vrouwen in adviesorganen, besturen en commissies op de terreinen van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieu
18.4.3.
Bevordering van de beroepsuitoefening door vrouwen op alle terreinen van VROM
18.4.4.
Verbetering van de bereikbaarheid en afstemming van de functies wonen, werken en voorzieningen op elkaar
18.4.5.
Bevordering van de combinatie van betaalde en onbetaalde arbeid
18.5.
Intern emancipatiebeleid
18.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

19. WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR

19.1. Doelstellingen/kerntaken departement
19.2.
Vertaling naar emancipatiedoelstellingen
19.3.
Feitelijke analyse en knelpunten
19.4. Speerpunten
19.4.1. Er wordt een solide basis gelegd voor de ontwikkeling van geïntegreerd emancipatiebeleid in alle sektoren
19.4.2.
Bijzondere aandacht wordt gegeven aan het voorkomen van maatschappelijk isolement van laaggeschoolde en/of allochtone meisjes
19.4.3.
Versterken van de positie van vrouwen als gebruiksters van zorgvoorzieningen, op de arbeidsmarkt en in de mantelzorg. Het verbeteren van de kwaliteit van de zorg aan vrouwen en het optimaliseren van de preventie
19.4.4.
Doorbreking van beeldvorming in termen van mannelijkheid en vrouwelijkheid
19.4.5.
Onderzoek naar selectiecriteria voor adviesorganen WVC
19.5.
Intern emancipatiebeleid
19.6.
Organisatie van het emancipatiebeleid

BIJLAGEN

BIJLAGE I
OVERZICHT VAN SPEERPUNTEN

BIJLAGE II
NOTITIE OVER DE SPEERPUNTEN VAN ALGEMEEN EMANCIPATIEBELEID

1. ALGEMEEN

2. STARTNOTITIE PROJECT VERGROTING VAN DE DEELNAME VAN VROUWEN AAN POLITIEKE EN MAATSCHAPPELIJKE BESLUITVORMING

2.1. Inleiding
2.2.
Probleemstelling
2.2.1.
De ondervertegenwoordiging in beeld
2.2.2.
Waarom vrouwen ondervertegenwoordigd zijn
2.2.3.
Het belang van een meer gelijke participatie
2.3.
Afbakening
2.3.1.
Politieke èn maatschappelijke besluitvorming
2.3.2.
Afbakening tot directe deelname aan besluitvorming
2.4.
Activiteiten en fasering
2.4.1.
Inleiding
2.4.2.
Waarom verschil tussen de twee sporen?
2.4.3.
Het spoor van de politieke besluitvorming
2.4.3.1.
Kabinetsstandpunt "Vrouwen in politiek en openbaar bestuur"
2.4.3.2.
Werkdoelen
2.4.3.3.
Deelonderwerpen
2.4.4.
Het spoor van de maatschappelijke besluitvorming
2.4.4.1.
Maatschappelijke besluitvorming, waar spreken we over?
2.4.4.2.
Werkdoelen voor het spoor van de maatschappelijke besluitvorming

3. STARTNOTITIE PROJECT HERVERDELING VAN ONBETAALDE ARBEIDEN IN SAMENHANG DAARMEE VERGROTING VAN DE ZORGVERANTWOORDELIJKHEID VAN MANNEN

3.1. Inleiding
3.2.
Afbakening
3.3.
Probleemstelling
3.3.1.
De verhouding betaalde arbeid en onbetaalde arbeid in beeld
3.3.2.
Maatschappelijke veranderingen
3.3.3.
De rol van de overheid
3.3.4.
Vormen van herverdeling onbetaalde arbeid
3.4.
Doelstellingen
3.5.
Activiteiten en fasering
3.5.1.
Algemene activiteiten
3.5.2.
Activiteiten rond levensfasen
3.5.2.1.
De periode rond het verlaten van het ouderlijk huis (op kamers gaan/huwelijk/samenwonen)

A - Schets van de knelpunten
B - Aangrijpingspunten voor beleid

3.5.2.2. De periode rond de geboorte van een eerste kind

A - Schets van de knelpunten
B - Aangrijpingspunten voor beleid

3.5.2.3. De periode van herintreden (een- of tweeoudergezinnen)

A - Schets van de knelpunten
B - Aangrijpingspunten voor beleid

3.5.2.4. De periode rond het eind van de loopbaan, wanneer geheel of gedeeltelijk gestopt wordt met het verrichten van betaalde arbeid en ook de onbetaalde arbeid vermindert (vut/pensioen)

A - Schets van de knelpunten
B - Aangrijpingspunten voor beleid

3.5.3. Fasering van activiteiten

4. STARTNOTITIE PROJECT DOORBREKING VAN BEELDVORMING IN TERMEN VAN MANNELIJKHEID EN VROUWELIJKHEID

4.1. Inleiding
4.2.
Probleemstelling
4.2.1.
Definitie en terminologie
4.2.2.
Probleemstelling
4.3.
Doelen van beeldvormingsbeleid
4.4.
Afbakening van het project
4.4.1.
Projectdoelen
4.4.2.
Criteria
4.5.
De aard van mogelijke activiteiten
4.5.1.
Beeldvormingsbeleid als zelfstandig beleid en als aspect van andere beleid
4.5.2.
Aktiviteiten en fasering
4.5.2.1.
Media en reclame
4.5.2.2.
Opvoeding en onderwijs
4.5.2.3.
Gezin en moederschap
4.5.2.4.
Betaalde arbeid

BIJLAGE III

EMANCIPATIE-EFFECTRAPPORTAGE (EER)

1. ALGEMEEN

2. PROCEDURE

3. AANZET VOOR EEN CHECKLIST

A. Vragen vanuit het algemene emancipatiebeleid
B. Vragen, die per departement nadere specificatie vergen

NOTENAPPARAAT (hoofdstuk 1 t/m 19)

NOTENAPPARAAT (bijlage)