Levensloop: een thema dat belangrijke verbindingen heeft met de veranderende posities van vrouwen en mannen.

Zie hierover: de  Verkenning Levensloop dd. 22 januari 2002. Deze Verkenning had betrekking op Onderwijs,  Sociaal stelsel en werken, Wonen,  Zorg en gezondheid. 

• vrijdag 11 juni 2004: Conferentie ''Keuzes in je levensloop''. Met een inleiding van Joop Schippers (eman­cipatie-econoom), workshops en een forum met politici. Opgeven voor 1 mei 2004.
• donderdag 16 september 2004: Past het beleid bij moderne levenslopen? Debat vanaf 19.15 uur, De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10, Amsterdam. Organisatie door: E-Quality en FNV.
  

2004

• Aanbiedingsbrief Minister De Geus bij de emancipatie-effectrapportage op de levensloopregeling (Ministerie van SZW, 17 september 2004).
• Saskia Keuzenkamp (red.) e.a.: Een EER voor de Levensloopregeling. Onderzoek in opdracht van het Ministerie van SZW, uitgevoerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau.
• CDA fluit Kamerlid terug over ''levensloop'' (De Volkskrant, 15 september 2004). De CDA-fractie vindt niet dat de nieuwe levensloopregeling moet kunnen worden uitgevoerd door pensioenfondsen. Kamerlid Omtzigt verkondigde dat weliswaar woensdag tijdens een overleg met minister De Geus van Sociale Zaken, maar hij heeft daarbij volgens vice-fractievoorzitter Verburg niet het fractiestandpunt verkondigd.
• Lans Bovenberg, Peter Ester en Arie Kapteyn: Politieke modes fnuiken effectief levensloopbeleid (NRC-Handelsblad, 28 juli 2004). Om het levensloopbeleid tot een succes te maken moet de overheid investeren in onderzoek naar objectieve gegevens over motieven en beslissingen van mensen. Omdat deze informatie ontbreekt, gaat nu de ideologie het debat domineren.
• Maurice Wilbrink: De veertigers kunnen de borst nat maken (Rotterdams Dagblad, 6 maart 2004, tijdelijke link). Vakbonden, werkgevers en het kabinet voeren op dit moment zeer moeizame onderhandelingen over een veelomvattend levensloop-prepensioen. Een akkoord daarover moet in april rond zijn.
• (Voorlopig nog) geen emancipatie-effect-rapportage op levensloopregeling (Ministerie van SZW, brief van minister aan Tweede Kamer, 5 maart 2004).
• ESB Dossier Levensloop (26 februari 2004). Inhoudsopgave.
• Werkgevers moeten dokken voor levensloop. CNV doet voorstel om uit de moeizame onderhandelingen te komen (Rotterdams Dagblad, 24 februari 2004). De vakcentrale CNV eist dat werkgevers meebetalen aan een levensloopregeling voor werknemers. Als werkgevers weigeren geld in te brengen werkt het CNV niet meer mee aan zo'n plan dat het werknemers makkelijker moet maken werk en privé met elkaar te combineren. En om te sparen om eerder te kunnen stoppen met werken.
• Samenhang levensloopregeling en Wet arbeid en zorg (Ministerie van SZW, 5 februari 2004). Brief Minister De Geus aan Tweede Kamer.
• Spinozapremie in onderzoek naar vergrijzing gestopt (Rotterdams Dagblad, 5 februari 2004, tijdelijke link).  De Universiteit van Tilburg wordt uitvalsbasis voor een gloednieuw wetenschapsnetwerk rond levensloop, pensioenen en vergrijzing. Initiatiefnemer is algemeen econoom dr. Lans Bovenberg, die zijn gisteren ontvangen ''Spinozapremie'' van anderhalf miljoen euro geheel steekt in het nieuwe instituut Netspar (NETherlands Studies on Pensions Aging and Retirement). Hij hoopt er zo toe bij te dragen dat vergrijzing ''geen ramp maar een feest'' wordt.
• Overleg over levensloop gaat uiterst stroef (De Volkskrant, 13 januari 2004). De onderhandelingen tussen kabinet en vakbeweging over een nieuw op te zetten levensloopregeling verlopen uiterst stroef. Er heerst veel wantrouwen over en weer, stelt zowel CNV-voorzitter Doekle Terpstra als FNV-voorman Lodewijk de Waal.

2003

• SPELEN MET JE LEVEN - Keuzes in je levensloop (Uitgave Samenwerkingsproject Levensloop, november 2003). Ieder mens, jong of oud, vrouw of man, maakt steeds opnieuw keuzes. Keuzes die ook de rest van het leven vaak ingrijpend beïnvloeden. Welk vak kies ik? Wil ik kinderen, en zo ja: wanneer dan? Wat betekent het hebben van kinderen voor mijn verdere kansen in het betaald werk, en in m’n economische zelfstandigheid? Wat is een eerlijke verdeling van taken in het gezin? Hoe combineer ik dat allemaal met m’n hobby’s, m’n vrienden, m’n familie? In ''Spelen met je leven - keuzes in je levensloop'' vertellen zes vrouwen hoe zij hun keuzes in hun leven maken. Drie jonge vrouwen en drie oudere vrouwen kijken terug, en blikken vooruit naar de toekomst. Wat kunnen zij van elkaar leren? Hoe kunnen ze elkaar stimuleren om het leven bewust en met verstand in te richten?
• donderdag 27 november 2003: Congres Levensloop voor vrouwen, Doorn (najk.nl, bericht 30 september 2003). Wil je: Minister De Geus wel eens live meemaken ? De première van de videofilm Levensloop bijwonen ? Informatie en inspiratie opdoen over het thema levensloop ? Kennismaken met het programma voor plaatselijke afdelingen ? Andere agrarische vrouwen ontmoeten van allerlei leeftijden uit het hele land ? Lekker gratis lunchen en ook nog tot 15 euro reiskosten vergoed krijgen ?
• Mariek de Valk: Bovenberg wil meer investeren in mensen (SER-bulletin, oktober 2003). De AOW-leeftijd moet omhoog, de middenklasse moet meer betalen voor betere publieke diensten en het levensloopbeleid komt er, of we willen of niet. Een interview met economiehoogleraar Lans Bovenberg die begin volgend jaar de prestigieuze Spinoza-premie krijgt.
• Langdurig zorgverlof komt in levensloopregeling (Regering.nl, 26 september 2003). Het kabinet wil de financiering van langdurend zorgverlof anders regelen dan eerder was voorgesteld. Het langdurend zorgverlof wordt opgenomen in de nieuwe levensloopregeling die per 1 januari 2004 ingaat.  
• MKB Nederland wijst FNV-plan Levensloop af (MKB.nl, 22 september 2003). MKB-Nederland voelt niets voor een levensloopregeling, noch voor die van het kabinet, en zeker niet voor de uitbreiding die FNV voorstaat.
• FNV: alle vrije dagen in één verlofkoffertje (Rotterdams Dagblad, 20 september 2003, tijdelijke link). De vakcentrale FNV wil alle vormen van verlof op één grote hoop gooien. Werknemers moeten dan zelf kunnen beslissen voor hoe lang en op welk moment in hun leven ze de vrije dagen opnemen. Het verlof moet ook gebruikt kunnen worden om eerder te kunnen stoppen met werken.
• Carlijne Vos: Jaartje vrijaf dankzij verlofkoffer (De Volkskrant, 20 september 2003). De levensloopregeling ligt kort na Prinsjesdag al onder vuur. Verzekeraars zien wel een markt. En nu is er de ''verlofkoffer''.
• Van Prepensioen naar Levensloop. Het FNV alternatief (FNV, Discussienota, 19 september 2003).
• Platform Zelfstandige Ondernemers: levensloopregeling ook voor zelfstandigen (ANP Pers Support, 16 september 2003). Tijdens Prinsjesdag heeft het Kabinet bevestigd in 2004 een levensloopregeling voor werknemers te introduceren. De Vereniging Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO) vindt dat het Kabinet bij de invoering van een levensloopregeling ook moet kijken naar zelfstandige ondernemers.
• Levensloopregeling: combinatie werk en tijd voor andere doelen (Ministerie van Financiën, persbericht 16 september 2003). Staatssecretaris Wijn van Financiën heeft vandaag, als onderdeel van het fiscale pakket 2004, het wetsvoorstel levensloopregeling naar de Tweede Kamer gestuurd. De levensloop van mensen is de afgelopen decennia veranderd. Opleiding, werk, gezinsvorming en zorg variëren veel en zijn minder voorspelbaar opgebouwd dan in het verleden. Er bestaat een toenemende behoefte aan mogelijkheden om werk en tijd voor andere doelen te combineren en meer over de levensloop te spreiden. Om het vinden van een juist evenwicht tussen verschillende taken mogelijk te maken en ervoor te zorgen dat tijd en inkomen op de juiste momenten beschikbaar zijn, wordt een levensloopregeling geïntroduceerd.
• A.L. Bovenberg: Nieuwe levensloopbenadering (OSA Discussion Paper 2003-1). In de afgelopen jaren is er groeiende belangstelling voor de zogenaamde levensloopbenadering. Deze benadering verschaft een nieuw perspectief van waaruit een aantal maatschappelijke vraagstukken in hun onderlinge samenhang kunnen worden bezien.
• Afscheid Nel van Dijk als directeur LBL (leeftijd.nl, 9 juli 2003). Op 25 juni 2003 heeft het LBL , het expertisecentrum leeftijd en maatschappij, afscheid genomen van Nel van Dijk als directeur van het LBL. Dat gebeurde o.a. met een inhoudelijke bijeenkomst rond het thema ''leeftijd, gender en etniciteit: overeenkomsten en verschillen''. Dit is het korte verslag; het uitgebreide verslag volgt later. Wel zijn nu al beschikbaar de inleidingen van
  • Carien Evenhuis ''We komen van ver, en de weg is nog lang'' en
  • Joop Schippers: ''Later, als ik groot ben''.
• Christel Kohlmann: Leve het levensloopdenken? Keuzemogelijkheden van wieg tot graf (LOVER, juni 2003). Er waart een nieuw fenomeen door Den Haag en omstreken: het levensloopbeleid. De populaire parapluterm presenteert oude kwesties als ''arbeid & zorg'', ''flexibele dagindeling'' en ''combinatiescenario'' in een nieuw jasje, zoveel is duidelijk. Hamvraag: brengt levensloopdenken ook nieuwe oplossingen met zich mee?
• Veel CAO`s bevatten levensloopbestendige afspraken (Ministerie van SZW, persbericht 12 maart 2003). In veel CAO’s staan één of meerdere afspraken waardoor werknemers hun werk makkelijker kunnen combineren met zorgtaken, scholing en vrije tijd, zogenaamde ‘levensloopbestendige’ afspraken. Zo staan in 85 procent van de CAO’s afspraken die het combineren van werken en zorg makkelijker maken, bijvoorbeeld over ouderschapsverlof, zorgverlof of kinderopvang. In 96 procent van de CAO’s zijn afspraken gemaakt over scholing en 98 procent kent afspraken over leeftijdsbewust personeelsbeleid.
  • ''Levensloopbestendige afspraken'' (rapport Arbeidsinspectie, december 2002) met aanbiedingsbrief Minister De Geus aan Tweede Kamer.
• Nicolien van Doorn: Voorbereid op de oude dag (Trouw, 22 februari 2003). ''Daarmee is meteen het grootste verschil aangegeven tussen de huidige en de vorige generatie ouderen. Wij bereiden ons voor op het ouder worden, onze ouders deden dat niet.''
• Elaine de Boer: We moeten dit kabinet een kans geven (Volkskrant, 21 februari 2003). Balkenende en Bos zijn het eens dat alle verlofregelingen, zoals ouderschapsverlof en zorgverlof, in één nieuwe levensloopregeling gebundeld moeten worden.
• Combinatie werk en privé krijgt onvoldoende (FNV e-Magazine, 29 januari 2003). Werknemers zien nog onvoldoende kans werk te combineren met scholing, vrije tijd en zorg. De combinatie van werken en mantelzorg scoort met het rapportcijfer 5 het laagste. Dit blijkt uit een onderzoek van de FNV: Levensloopenquête: de keuzes van je leven.
• Nyfer: ouderschaps- en zorgverlofregelingen voldoen niet meer (MKB-Net Nieuws, 30 januari 2003). Er moet 3,2 miljard euro worden geinvesteerd in regelingen die de combinatie zorg-werk verbeteren. Dat stelt onderzoeksinstituut Nyfer in zijn rapport ''Even een pauze in de levensloop''.
• Even pauze in de levensloop (Nyfer, persbericht 27 januari 2003). Er moet een regeling komen die mensen in staat stelt om in het spitsuur van het leven meer tijd vrij te maken voor de zorg voor kinderen, ouders of studie, zonder dat dit gepaard gaat met een groot inkomensverlies. Compensatie kan plaatsvinden door aan het einde van de loopbaan langer door te werken. Zo’n regeling moet een individueel karakter krijgen – werknemers moeten er zelf voor sparen – en maximale keuzevrijheid bieden. Doordat de inzet van arbeid beter wordt gespreid over de levensloop en er minder mensen uitvallen, zal zo’n regeling zichzelf bedruipen. Dit stelt NYFER in het onderzoek
  • ''Even pauze in de levensloop. Internationale ervaringen met verlofregelingen en lessen voor Nederland''.
• RMO-advies : Levensloop als perspectief. Brief van Staatssecretaris Phoa (SZW) dd. 16 januari 2003 aan de Tweede Kamer ter aanbieding van dit advies. De reactie zal aan het volgende kabinet worden overgelaten.

• De Geus lanceert plan voor levensloopregeling (Spitsnet, 26 november 2002, tijdelijke link). Werknemers kunnen maximaal 10%t van hun brutojaarloon sparen om op een later tijdstip verlof op te nemen voor bijvoorbeeld ouderschap, zorg, studie of een 'sabbatical'. Maximaal spaarbedrag: 2,5 maal het jaarloon.
• Noël van Bemmel: Gemiddelde levensverwachting stagneert (De Volkskrant, 21 november 2002, tijdelijke link). De levensverwachting van Nederlandse mannen stijgt minder snel dan elders in Europa, terwijl die van vrouwen stagneert en inmiddels onder het Europese gemiddelde is gezakt. Dat komt voornamelijk door ongezond gedrag.
• Gezondheid op koers? Volksgezondheid Toekomstverkenning 2002, rapport van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 21 november 2002. Sinds 1980 is de levensverwachting in Nederland voor mannen met 3,1 en voor vrouwen met 1,4 jaar toe genomen. Deze toename is vooral te danken aan een afname van de sterfte aan coronaire hartziekten en beroerte. De bijkomende levensjaren worden hoofdzakelijk in goede gezondheid doorgebracht.
  • Belangrijkste bevindingen
  • Betekenis van de bevindingen
  • Persbericht
• Spaarloon blijft deels behouden (Rotterdams Dagblad, 14 november 2002, tijdelijke link). Een ruime Kamermeerderheid steunt een voorstel daartoe van het kabinet. De maximale inleg per werknemer gaat wel omlaag van 788 naar 470 euro per jaar. Verder verdwijnen het premiespaarloon en de premiewinstdelingsregeling. 
• Kabinet wil 422 miljoen uittrekken voor spaarloon (Telegraaf, 11 november 2002)
• Kabinet wil 422 miljoen uittrekken voor spaarloon (Trouw, 11 november 2002, tijdelijke link). Te financieren door de arbeidskorting (een belastingaftrek voor werkenden) minder te verhogen en een potje van 82 miljoen, dat bedoeld was voor een regeling van verlofsparen.
• Gedeeltelijk behoud spaarloon, brief dd. 11 november 2002 van de ministers van Financien en SZW aan de Tweede Kamer. Het spaarloon blijft behouden maar wordt wel beperkt van 788 naar 470 euro per jaar.
• (Met dank aan Marc Naastepad, die ons hierop attendeerde:) De diversiteit in levenslopen: consequenties voor de arbeidsmarkt. Rotterdam, 10 oktober 2002. Enkele papers ten behoeve van het Derde Vlaams-Nederlandse arbeidsmarktcongres :
  • Peter Ester, Henk Vinken en Ludo van Dun (2002): Werken, zorgen en vrije tijd in de eenentwintigste eeuw: Het OSA Toekomst van de Arbeid Survey.
  • Ivy Koopmans, Teun Jaspers, Trudie Knijn en Janneke Plantenga: Levenslopen tussen zorg en zekerheid. Zorg in het stelsel van sociale zekerheid en pensioen internationaal vergeleken.Kamer redt spaarloon en melketier (Volkskrant, 29 oktober 2002). Steun voor oppositieplan om Melkertbanen minstens een jaar te behouden. Het spaarloon ook, in ieder geval voor modaal of minder. Een levensloopregeling lukt niet meer voor 1 januari 2003.
• Shell kiest voor een gezonde volcontinu. Vijf dagen aaneen werken in de ochtend, middag of nacht verleden tijd (Rotterdams Dagblad, 5 november 2002, tijdelijke link)
       
• Kabinet zet spaarloon in als wisselgeld. Hoogervorst waarschuwt voor weer nieuwe tegenvallers (Trouw, 31 oktober 2002, tijdelijke link). Het demissionaire kabinet legt het lot van het spaarloon in handen van werknemers- en werkgeversorganisaties. In de ogen van minister Hoogervorst (VVD, financiën) kan het overeind houden van dit belastingvoordeeltje - al dan niet in afgeslankte vorm - sociale partners mogelijk bewegen de lonen te matigen. Het spaarloon belooft daarmee één van de belangrijkste onderdelen te worden van het komende 'najaarsoverleg', dat mogelijk al volgende week wordt gehouden.
• Petra van Alten: Mogelijk compromis spaarloon (Parool. 30 oktober 2002).
• Spaarloon voorlopig nog niet afgeschaft (Rotterdams Dagblad, 29 oktober 2002). Het spaarloon blijft ook in 2003 bestaan. Er komt voorlopig geen nieuwe regeling voor verlofsparen. Zo'n regeling was voor de coalitie voorwaarde om het spaarloon op te geven.
• Kamer redt spaarloon en melketier (Volkskrant, 29 oktober 2002). Steun voor oppositieplan om Melkertbanen minstens een jaar te behouden. Het spaarloon ook, in ieder geval voor modaal of minder. Een levensloopregeling lukt niet meer voor 1 januari 2003.
• Intentieverklaring herintredende vrouwen. Antwoord Staatssecretaris Phoa (SZW) van 21 oktober 2002 op vragen van TK-lid Bussemaker (PvdA).
• Zalm wil spaarloon alsnog behouden (Volkskrant, 21 oktober 2002, NB: tijdelijke link) 
• Politiek blijft af van spaarloon (AD, 21 oktober 2002).VVD: spaarloon moet behouden blijven. CDA-Kamerlid Gerda Verburg: het was juist de VVD die eerder dit jaar van de spaarloonregeling af wilde.
• Gebrek 'levensuitdaging'baart ouderenclub zorgen (Trouw, 20 oktober 2002). Onderzoek van Unie KBO en TNO: 10% van de ouderen voelt zich niet thuis in de wereld van vandaag. Vooral vrouwen hebben hier last van, 17 procent onderschrijft dit gevoel. Spaarloon blijft (Telegraaf, 19 oktober 2002). Zalm: „Wij willen echter niet af van het levensloopbeleid en onderdelen daarvan in de spaarloonregeling verwerken”.
• Spaarloon nog jaar behouden (Telegraaf, 18 oktober 2002). Grote kans dat het spaarloon door de val van het kabinet pas in 2004 plaats maakt voor een nieuwe levensloopregeling.
• Liever vrijaf dan carrière maken (Telegraaf, 17 oktober 2002). Nederlanders vinden hun werk steeds minder het belangrijkste doel in hun dagelijks leven.  Vooral Nederlandse jongeren en vrouwen hechten sterk aan een goede werksfeer en leuke collega's.
• donderdag 10 oktober 2002: Derde Vlaams-Nederlandse arbeidsmarktcongres De diversiteit in levenslopen: consequenties voor de arbeidsmarkt (Rotterdam). Enkele papers:
  • Peter Ester, Henk Vinken en Ludo van Dun (2002): Werken, zorgen en vrije tijd in de eenentwintigste eeuw: Het OSA Toekomst van de Arbeid Survey.
  • Ivy Koopmans, Teun Jaspers, Trudie Knijn en Janneke Plantenga: Levenslopen tussen zorg en zekerheid. Zorg in het stelsel van sociale zekerheid en pensioen internationaal vergeleken.
• Rapport denktank: nieuwe levensloop dwingt tot andere manier van denken over sociale zekerheid (Ministerie van SZW, persbericht 2 oktober 2002). Zie ook:
  • Aanbiedingsbrief Minister De Geus van SZW bij rapport Anders denken over zekerheid
  • Rapport Anders denken over zekerheid
        
• Aankondiging: vrijdag 20 en zaterdag 21 september: Het leven gaat door (Wageningen). Congres in het teken van het einde van de Organisatie Vrouwen in de VVD en de doorstart in het Liberaal Vrouwen Netwerk, het netwerk voor alle vrouwelijke VVD-leden. Daaraan gekoppeld is het thema “Levensloop” (wetgeving is aan de geëmancipeerde samenleving aangepast, maar wat betekent dat in de praktijk.)
• Kinderen hebben vaker nog opa's en oma's (AD, 18 september 2002). Minister Bomhoff: ,,Steeds meer kinderen groeien op met meer grootouders''. En dan niet door echtscheidingen en tweede huwelijken maar doordat kinderen steeds vaker overgrootouders hebben. 
• Oudere moet weer werken (Volkskrant, 17 september 2003). Hoewel het aantal werklozen volgend jaar volgens het CPB met 100 duizend stijgt tot 395 duizend, vindt het kabinet dat de kans van ouderen op werk groot genoeg is.
• CDA: sparen voor verlof veel ruimer (Volkskrant, 17 september 2002). Het CDA wil werknemers de kans geven elk jaar duizenden euro's van hun salaris belastingvrij opzij te leggen.
• Fiscaalvrij sparen voor lang verlof krijgt brede steun (Telegraaf, 17 september 2002). De PvdA is positief over het CD-plan. De LPF komt deze week met vergelijkbare plannen om het verlof voor studie, kinderen of zorg te verruimen. Ook de VVD staat achter het CDA, op voorwaarde dat het begrotingstekort niet verder oploopt.
• LPF, CDA: verlofknip verruimen (Het Parool, 16 september 2002). Beide regeringspartijen komen deze week met voorstellen om de mogelijkheden te verruimen voor werknemers om te sparen en verlof op te nemen.
• LPF/CDA in bres voor spaarloon (De Telegraaf, 16 september 2002)
• Campagne alfabetisering autochtone nederlanders van start (Ministerie van OCW, 9 september 2002).
• Nadere informatie (Ministerie van OCW, 9 september 2002). 1,3 miljoen autochtone Nederlanders zijn analfabeet of functioneel analfabeet. Functioneel analfabeet ben je als je een beetje kunt lezen, schrijven en rekenen, maar niet genoeg om volledig mee te komen in de maatschappij.
• Arnoud Veilbrief: Sparen voor rust (NRC-Handelsblad, 7 september 2002). Spaarloon wordt vervangen door verlofknip. Vakbonden: grote sigaar voor een peuk.
• Levensloopregeling'. Brief van minister de Geus (SZW) aan de Tweede Kamer dd. 5 september 2002 inzake de levensloopregeling. Hieruit: de minister acht een Emancipatie Effect Rapportage over dit voornemen niet nodig.
• CNV-levensloopplan gaat verder waar verlofnip ophoudt ( persbericht CNV, 3 september 2002). Voorzitter Doekle Terpstra: 'goed levensloopbeleid omvat ook mogelijkheden voor een betere combinatie van arbeid en zorg, vermogensopbouw, kinderopvang, ruimte voor een sabbatical, zelfontplooiing.”
     
• Kabinet: bonus bij sparen voor verlof  (NRC-Handelsblad, 31 augustus 2002)
• Verlofknip vervangt spaarloon (Algemeen Dagblad, 31 augustus 2002)
• Kabinet biedt bonus voor sparen met verlof (De Volkskrant, 31 augustus 2002)
• De Geus: 'Verlofknip als opvolger van spaarloon' (persbericht Ministerraad, 30 augustus 2002). Werknemers kunnen vanaf 1 januari jaarlijks €600,- sparen voor verlof voor bijvoorbeeld gezin of studie. De overheid geeft werknemers daar een bonus van 30 procent bij als ze dit verlof opnemen. Werknemers mogen in 2003 eenmalig €2400,- extra inleggen.
    
• Marieke van Twillert: Nieuwe ouderen op zoek naar léuk werk (De Volkskrant, 23 juli 2002)
• Yvonne Doorduyn: Onthaasten in het spitsuur van loopbaan (De Volkskrant, 16 juli 2002)

• Margot Poll: Dakpansgewijs slim worden (NRC-Handelsblad, 15 juni 2002). Veel werkende vrouwen vragen zich rond hun dertigste af hoe ze verder willen. Door de loopbaan goed te plannen blijven veel meer keuzes open
• Levensloop als perspectief: beleidsopties voor werken, leren, zorgen en wonen (Advies nr 20 van de Raad voor maatschappelijke ontwikkeling, juni 2002) .
  • Persbericht dd. 19 juni 2002 : Advies aan het nieuwe Kabinet: Nieuwe levenslopen van mensen vragen om nieuwe regels voor de publieke sector
  • Advies
      
• Liefbroer, Aart: Het gezinsideaal, van traditioneel naar modern. Demos, maart 2002. Het moderne huwelijks- en gezinsideaal vertoont een gestage opmars. Tussen 1990 en 2000 heeft een forse verschuiving plaatsgevonden van een traditioneel naar een modern huwelijks- en gezinsideaal. De aanhangers van deze moderne visie hebben een voorkeur voor ongehuwd samenwonen vóór het huwelijk en een iets minder negatieve houding ten aanzien van echtscheiding. Zij zijn daarnaast voorstander van het combineren van betaald werk en de zorg voor de kinderen. De vrouw wordt geacht in beide domeinen actief te zijn.
     
• De Sociaal-Economische Raad bereidt een advies voor over levensloopbewust beleid, dat hij na de zomer van 2002 zal uitbrengen. Zie de toelichting in het werkprogramma van de Raad.
    
• Staatssecretaris Verstand: overheidsbeleid moet beter aansluiten op hedendaagse levensloop(Ministerie van SZW, persbericht 22 januari 2002).
• Brief van 22 januari 2002 van Staatssecretaris Verstand van SZW aan de Tweede Kamer ten geleide van:
  • Verkenning Levensloop, Algemeen Deel, met
    • Bijlage 1: Onderwijs
    • Bijlage 2: Sociaal stelsel en werken
    • Bijlage 3: Wonen
    • Bijlage 4: Zorg en gezondheid
  • Achtergronddeel: analyses van trends en knelpunten
    • Deel I - Mr. C.H.S. Evenhuis - Levensloopbewust beleid in de steigers. Analyse ten behoeve van een integrale beleidsvisie
    • Deel II - Prof. dr. J.J. Schippers - Sociaal stelsel en werken - Een trendanalyse 
    • Deel III - Dr. B.E. van Vucht Tijssen - Onderwijs en levensloop - Een trendanalyse
    • Deel IV - A2 stAdsAdviseur: drs. J. Leestemaker; ir. C. Machielse - Wonen voor het leven - Een trendanalyse
    • Deel V - NIZW: dr. G.J.M. van den Brink; drs. I.M. de Vries - Zorg, gezondheid en levensloop - Een trendanalyse
• Overheidsbeleid kan beter aansluiten op hedendaagse levensloop (Ministerie van SZW, persbericht Ministerraad 18 januari 2002)

• Annemarie Kok: De bevrijding van de ouderen (Trouw, 17 december 2001)
• Nieuwe arbeidsverhoudingen: minder wetten, meer eigen keuzes (CDA, bijdrage Gerda Verburg aan debat over SZW-begroting 2002, 12 december 2001). Volledige tekst kan worden gedownload.
• Iedereen die kan werken, moet straks werken (Haagsche Courant, 27 november 2001)
• Generatiebewust vooruitzien Index van het themanummer van ESB (Economisch-Statische Berichten), 26 november 2001.
• Levensloop / Het werkzame leven moet uitgesmeerd worden (Trouw, 5 november 2001)
• Eric van de Beek: Werken, zorgen, leren. Pensioenrechten inruilen voor verlof of scholing. De regering en sociale partners streven een onrealistisch ideaalbeeld na (Elsevier, 27 oktober 2001)
• Mariken Smit: Sociale zekerheid vereist modernisering (Trouw, 15 september 2001)
• SER-Commissie Sociaal-Economische Deskundigen: Veranderende arbeidspatronen vereisen een samenhangend beleid (Sociaal-Economische Raad, persbericht 12 september 2001). Over het rapport Levensloopbanen: gevolgen van veranderende arbeidspatronen. Volledige tekst rapport .
• CDA: Meer geld voor gezin met kinderen (Reformatorisch Dagblad, 11 september 2001)
• Arbeid en zorg eerlijk delen (Trouw, 11 september 2001)
• Marcel ten Hooven: Emancipatie is voor CDA geen arbeidsdwang (Trouw, 11 september 2001)
• Druk van de ketel (familie- en gezinspolitiek (*CDA, persbericht 7 september 2001). Over het rapport De druk van de ketel - Naar een levensloopstelsel voor duurzame arbeidsdeelname, en tijd en geld voor scholing, zorg en privé. Wetenschappelijk Instituut voor het CDA, september 2001. Te downloaden vanaf deze pagina.
• Levensloop en gezin. Brochure CBS in samenwerking met de Nederlandse Gezinsraad, geeft een beknopt overzicht van de levensloop van de 16 miljoen inwoners van Nederland. Alleen Persbericht CBS, 21 maart 2001 online.
• Prof. dr. Joop Schippers: Arbeidsmarkt- en emancipatiebeleid: de vraag naar diversiteit. Rede uitgesproken ter gelegenheid van de aanvaarding van de leerstoel Arbeids- en Emancipatie-economie aan de Universiteit Utrecht, 14 maart 2001 (tekst ter beschikking gesteld door redenaar; in voorjaar 2001 verschijnt een definitieve, gedrukte versie)
• Lans Bovenberg: Een belaste levensloop (Economisch-Statistische Berichten, 23 februari 2001)
• In het Nota-overleg van 5 februari 2001 over het Meerjarenbeleidsplan Emancipatie (TK 27061, nr. 3) kwam de reikwijdte van de motie Schimmel en Bussemaker aan de orde. Zie het verslag van dit overleg (TK 27061, nr. 12)

• Op 14 december 2000 aanvaardde de Tweede Kamer de Motie Schimmel (D66) en Bussemaker (PvdA) (TK 27411, nr. 11) inzake het sociale stelsel in relatie tot levensloopbenadering. Alleen de SGP-fractie stemde tegen, dus deze motie is aangenomen. Zie het verslag van het Algemeen Overleg, waaruit deze motie voortvloeide: TK 27411, nr. 12.
• Weten is Winst. Levensloopplanning was het thema van de ledendag van het CDA-Vrouwenberaad (CDAV) op 30 september 2000 met als subtitel Weten wie de moderniseringsverliezers zijn betekent Winst.
• Jet Creemers: Diversiteit in onze levens (CDA-site, CDA-Vrouwenberaad, najaar 2000)
• Sociaal-Economische Raad: (het definitieve) SER-advies Meerjarennota Emancipatiebeleid (nr. 00/09 d.d. 15 september 2000). Samenvatting.
• Eijk, Dick van - Eigen levens. Standaardlevensloop is een historische uitzondering. In: NRC-Handelsblad, 26 augustus 2000.
• Generatiebewust beleid. Rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, nr. 55, 2000, ISBN 90 399 1687 X. In deze online versie, die tot 1 september 2000 beschikbaar blijft op de site van de WRR, ontbreken de voetnoten.
• Jong, Andries de: Meisjes eerder het huis uit dan jongens (CBS-Webmagazine, 24 juli 2000)

• Levensloop in de 21e eeuw (v/m). Verslag van een symposium op 13 oktober 1999 in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. Den Haag, Joke Smit Stichting, januari 2001. Met bijdragen van Hanske Evenhuis-Van Essen, Len Rempt-Halmmans de Jongh, Carien Evenhuis, Jeltje van Nieuwenhoven, Yolanda te Poel, Joop Schippers en Louise Groenman.
• Sociaal-Economische Raad (SER): Bevordering arbeidsdeelname ouderen (1999/18). Samenvatting. Volledige tekst in PDF.

• Fokkema, Tineke en Hanna van Solinge: Loopbanen van vrouwen steeds langer. In: DEMOS, september 1998.

• Henkens, Kène: Baas en partner beïnvloeden pensioenbeslissing. In: DEMOS, augustus 1998.

• Henkens, Kène: Arbeid op maat. In: DEMOS, maart 1998.
• Liefbroer, Aat en Pearl C. Dijkstra: Levenslopen in verandering. Een studie naar de levenslopen van Nederlanders geboren tussen 1900 en 1970. Voorstudie voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, nr. 107, 1999, ISBN 90 399 1704 3.

• Sociaal en Cultureel Planbureau: Emancipatie van meisjes en jonge vrouwen : rapportage ten behoeve van een evaluatie van het meisjesbeleid, 1-1-1992