De ambtelijke bijdrage van het ministerie van Justitie gaat in op het vreemdelingenbeleid en het naturalisatiebeleid. In plaats van de aanduiding vreemdelingenbeleid geeft het ministerie van Justitie de voorkeur aan de term immigratiebeleid, omdat het beleid niet alleen gericht is op toelating maar ook versterking van de rechtspositie van vreemdelingen. Voor zover er extra aandacht uitgaat naar een van beide seksen is dat naar vrouwen.

De procedures rond afhankelijke verblijfstitels worden toegelicht. Een vrouw kan bijvoorbeeld na het verbreken van haar relatie een verblijfsvergunning op humanitaire gronden verkrijgen. Dat geldt voor situaties waarin niet voldaan wordt aan de algemene eisen voor een zelfstandige verblijfsvergunning, als is komen vast te staan dat het - gelet op de positie van gescheiden vrouwen - niet verantwoord is haar terug te sturen naar het land van herkomst.

Vrouwen die hun partner hebben verlaten vanwege geweldgebruik, worden tijdens de opvangfase verblijfsrechtelijk met rust gelaten.

Over de vroegtijdige toekenning van een zelfstandige verblijfsvergunning schrijft het ministerie van Justitie: "Justitie is een overtuigd tegenstander van het in een vroeg stadium toekennen van zelfstandig verblijf. Niet vanwege de potentiële aanzuigende werking, want de inkomenseisen blijven in dat geval ook onverkort gelden, maar om een andere reden die te maken heeft met de bescherming van vrouwen. Justitie vreest (...) gedwongen huwelijken met het oog op een zelfstandig verblijf voor mannen met malafide bedoelingen (...). Het heeft weinig zin een beleid te voeren tegen geweld tegen vrouwen, tegen schijnhuwelijken en tegen gedwongen prostitutie, als via een achterdeur geknoei mogelijk wordt. Overigens zal bij de evaluatie van de Wet voorkoming schijnhuwelijken als onderzoeksvraag worden betrokken of de wet positieve effecten heeft gehad voor de positie van de vrouw."

Over het naturalisatiebeleid rapporteert het ministerie van Justitie dat er gelijke eisen aan mannen en vrouwen worden gesteld en dat de beoordeling van de verzoeken van echtparen is geïndividualiseerd. De vrouw moet aan alle inburgeringseisen voldoen. Wel geldt de afspraak met de Tweede Kamer dat bijgehouden wordt of de eerste generatie buitenlandse vrouwen onevenredig uit de boot valt. Mocht dit het geval blijken te zijn, dan zal er beleid volgen om vrouwen van de eerste generatie buitenlanders extra onderwijs te geven.

Over de inkomenseis bij gezinshereniging en gezinsvorming wordt het standpunt ingenomen dat er geen aanwijzingen zijn dat vrouwen hierdoor indirect worden gediscrimineerd omdat zij hieraan gezien hun slechtere arbeidsmarktpositie moeilijker zouden kunnen voldoen.

Het ministerie van Justitie erkent het belang van vrouwelijke contactambtenaren voor vrouwelijke asielzoekers. De staatssecretaris van Justitie heeft bij brief van 8 mei 1995 een adviesaanvraag ingediend bij de Emancipatieraad over deskundigheidsbevordering van ambtenaren van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) met oog op het beter kunnen herkennen van het vrouwelijk element in de asielaanvraag.

De Emancipatieraad heeft zijn advies na de ambtelijke rapportage van het ministerie van Justitie uitgebracht. [62] De staatssecretaris van Justitie heeft zeer positief gereageerd op het advies van de Emancipatieraad en aangekondigd op basis hiervan de opleiding van IND-ambtenaren te verbeteren.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft in de ambtelijke rapportage geen aandacht besteed aan het minderhedenbeleid.

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft bij brief van 20 september 1996 aan het Clara Wichmann Instituut gereageerd op de bezorgdheid over de verstrekking van bijstand en kinderbijslag aan vrouwen die - na verlies van hun afhankelijke verblijfsvergunning - wachten op een beslissing over een zelfstandige verblijfsvergunning in het licht van de in de Tweede Kamer aanhangige Koppelingswet. [63] Mits er tijdig een zelfstandige verblijfsvergunning wordt aangevraagd, bestaat er voor elke buitenlandse vrouw een aanspraak op bijstand en kinderbijslag. Dit geldt ook als de vrouw een beslissing afwacht op een bezwaar- of beroepsprocedure tegen een eerste weigering van voortgezet verblijf.

De Koppelingswet zal evenmin wijziging aanbrengen in de mogelijkheden van eerste opvang in opvangvoorzieningen van vrouwen die hun echtgenoot vanwege geweldgebruik hebben verlaten, aldus de minister.

In de Beleidsbrief Emancipatiebeleid 1997 kondigt het kabinet aan de mogelijkheden te onderzoeken voor versterking van het zogenaamd zelfstandig verblijfsrecht van migrantenvrouwen. In het in deze beleidsbrief aangekondigde emancipatiebeleid zal apart aandacht worden besteed aan de belangen van zwarte, migranten- en vluchtelingenvrouwen. Op dit terrein wordt onderzoek aangekondigd en een 'denktank-groep' om ideeën te ontwikkelen op uiteenlopende beleidsterreinen. De uitgangspunten van het emancipatiebeleid, waarbinnen dus een beleid wordt ontwikkeld ten behoeve van zwarte, migranten- en vluchtelingenvrouwen, zijn pluriformiteit, gelijkheid, zelfstandigheid en sociale verantwoordelijkheid (het vraagstuk van de onderlinge zorg).