Vierde Wereldvrouwenconferentie


27. Sinds 1975 is de kennis omtrent de positie van respectievelijk mannen en vrouwen toegenomen en draagt deze bij aan verdere activiteiten ter bevordering van gelijkheid van vrouwen en mannen. In verschillende landen hebben zich belangrijke veranderingen in de betrekkingen tussen vrouwen en mannen voltrokken, met name daar waar belangrijke vooruitgang is geboekt op het gebied van onderwijs voor vrouwen en waar een belangrijke toeneming van hun participatie in het arbeidsproces heeft plaatsgevonden. De grenzen van de verdeling van arbeid tussen mannen en vrouwen, de verdeling tussen deelname aan het productieproces en verantwoordelijkheid voor het nageslacht, worden geleidelijk overschreden, nu vrouwen zich zijn gaan begeven op het per traditie mannelijke werkterrein en mannen meer verantwoordelijkheid voor huishoudelijke taken beginnen te aanvaarden, inclusief de zorg voor kinderen. De rol van vrouwen verandert echter ingrijpender en sneller dan die van mannen. In vele landen wordt nog altijd niet erkend dat de verschillen tussen de prestaties en activiteiten van vrouwen en mannen voortvloeien uit de maatschappelijk bepaalde rolverdeling tussen beide seksen, en niet zozeer uit onveranderbare biologische verschillen.

28. Bovendien worden, tien jaar na de Conferentie van Nairobi, vrouwen nog steeds niet gelijkgesteld aan mannen. Gemiddeld bestaat niet meer dan 10% van alle gekozen wetgevers in de hele wereld uit vrouwen en in de meeste nationale en internationale, zowel openbare als particuliere, bestuurlijke organen blijven vrouwen ondervertegenwoordigd. De Verenigde Naties vormt hierop geen uitzondering. Vijftig jaar na haar oprichting blijft de Verenigde Naties zichzelf de voordelen van de leiding van vrouwen ontzeggen, doordat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn op besluit-vormingsniveaus binnen het Secretariaat en de gespecialiseerde organisaties.

29. Vrouwen vervullen een cruciale rol in het gezin. Het gezin is de basiseenheid van de samenleving en dient als zodanig te worden versterkt. Het heeft recht op algehele bescherming en ondersteuning. In verschillende culturele, politieke en sociale stelsels kent het gezin verschillende vormen. De rechten, kwaliteiten en verantwoordelijkheden van gezinsleden dienen te worden geëerbiedigd. Vrouwen leveren een belangrijke bijdrage aan het welzijn van het gezin en de ontwikkeling van de samenleving, een bijdrage waarvan het volledige belang nog altijd niet wordt erkend of in aanmerking genomen. De sociale betekenis van kinderen krijgen, moederschap en de rol van ouders in het gezin en in de opvoeding van kinderen dient te worden onderkend. De opvoeding van kinderen vereist gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders, vrouwen en mannen en de samenleving als geheel. Moederschap, ouderschap en de rol van de vrouw in de voortplanting mogen geen basis vormen voor discriminatie en ook de volwaardige participatie van vrouwen in de samenleving niet beperken. Tevens dient de belangrijke rol die vrouwen in vele landen vaak spelen bij de zorg voor andere leden van hun gezin of familie te worden erkend.

30. Het groeitempo van de wereldbevolking is weliswaar aan het dalen, maar de wereld heeft nog nooit zo’n groot aantal mensen geteld als nu en dit aantal breidt zich thans met ongeveer 86 miljoen mensen per jaar uit. Twee andere belangrijke demografische ontwikkelingen hebben ingrijpende gevolgen gehad voor het aantal mensen binnen een gezin dat niet in eigen onderhoud kan voorzien. In vele ontwikkelingslanden is 45 tot 50% van de bevolking jonger dan 15 jaar, terwijl in geïndustrialiseerde landen zowel het aantal, als het percentage ouderen toeneemt. Volgens prognoses van de Verenigde Naties zal in het jaar 2025 72% van de bevolking in ontwikkelingslanden ouder zijn dan 60 jaar en zal meer dan de helft van die bevolking bestaan uit vrouwen. De zorg voor kinderen, zieken en ouderen vormt een verantwoordelijkheid die onevenredig zwaar drukt op vrouwen, doordat er geen sprake is van gelijkheid en doordat betaalde en onbetaalde arbeid onevenwichtig tussen vrouwen en mannen zijn verdeeld.

31. Vele vrouwen stuiten, niet alleen door hun sekse, maar daarnaast ook nog door verschillende andere factoren, op specifieke belemmeringen. Deze diverse factoren leiden er vaak toe dat vrouwen wordt geïsoleerd of gemarginaliseerd. Zij kunnen onder andere hun mensenrechten niet uitoefenen, hebben te weinig of helemaal geen toegang tot onderwijs en beroepsopleiding, werkgelegenheid, huisvesting en mogelijkheden om economisch gezien in hun eigen behoeften te voorzien en zij mogen niet deelnemen aan het besluitvormingsproces. Dergelijke vrouwen krijgen vaak geen kans om een volwaardige bijdrage te leveren aan de gemeenschap waarin zij leven.

32. In het afgelopen decennium tekende zich tevens een toenemende erkenning van de specifieke belangen en zorgen van inheemse vrouwen af, wier identiteit, culturele tradities en sociale-organisatievormen de gemeenschappen waarin zij leven, verbeteren en versterken. Inheemse vrouwen stuiten vaak niet alleen als vrouw, maar ook als lid van een inheemse gemeenschap op belemmeringen.

33. In de afgelopen twintig jaar heeft de wereld op communicatiegebied een explosieve groei doorgemaakt. Met de ontwikkelingen op het gebied van computertechnologie en satelliet- en kabeltelevisie wordt steeds meer informatie overal ter wereld steeds beter toegankelijk, hetgeen nieuwe mogelijkheden voor participatie van vrouwen in communicatie en de massamedia, alsook voor de verspreiding van informatie over vrouwen creëert. Wereldomspannende communicatienetwerken zijn echter gebruikt om een stereotype en denigrerend beeld van vrouwen te verspreiden voor benepen commerciële en consumentgerichte doeleinden. Zolang vrouwen niet op voet van gelijkheid participeren in zowel technische ontwikkeling, als besluitvorming op het gebied van communicatie en massamedia, met inbegrip van beeldende kunsten, zal er steeds een verkeerde voorstelling van hen worden gegeven en zullen te weinig mensen zich realiseren hoe het leven van vrouwen er in werkelijkheid uitziet. De media bieden ruime mogelijkheden om de verbetering van de positie van vrouwen en de gelijkheid van vrouwen en mannen te bevorderen door vrouwen en mannen op niet-stereotype, gevarieerde en evenwichtige wijze af te schilderen en door de waardigheid en waarde van de menselijke persoon te eerbiedigen.