160. Het gebrek aan werkgelegenheid in de particuliere sector en de vermindering van het aantal banen bij de overheid en openbare diensten heeft vrouwen onevenredig zwaar getroffen. In sommige landen gaan vrouwen meer onbetaald werk verrichten, zoals de opvang van kinderen, zieken of ouderen, als compensatie voor het wegvallen van gezinsinkomsten, met name wanneer er geen overheidsdiensten beschikbaar zijn. In vele gevallen is bij het opzetten van werkgelegenheidscheppende strategieën onvoldoende aandacht geschonken aan activiteiten en sectoren waarin vrouwen de boventoon voeren; ook is hierbij de toegang van vrouwen tot traditionele mannenberoepen en -sectoren onvoldoende bevorderd.

161. Veel vrouwen die betaalde arbeid verrichten, stuiten op belemmeringen die het hun onmogelijk maken hun potentieel te benutten. Er zijn weliswaar steeds meer vrouwen te vinden op de lagere managementniveaus, maar vaak komen zij niet hogerop door de discriminerende attitude van hun omgeving. Seksuele intimidatie is een regelrechte belediging van de waardigheid van een werknemer en vormt een factor die vrouwen verhindert een bijdrage te leveren naar evenredigheid van hun bekwaamheden. Het ontbreken van een gezinsvriendelijk werkklimaat, inclusief het gebrek aan passende en betaalbare kinderopvang en het vasthouden aan inflexibele werktijden maken eveneens dat vrouwen niet hun volledige potentieel kunnen benutten.

162. In de particuliere sector, waaronder multinationale en nationale ondernemingen, zijn vrijwel geen vrouwen op management- en beleidsniveau te vinden, wat wijst op discriminatie bij aan-stellings- en bevorderingsbeleid. Het ongunstige werkklimaat, alsmede het beperkte aantal beschikbare arbeidsplaatsen hebben ertoe geleid dat vele vrouwen op zoek gaan naar alternatieven. Steeds meer vrouwen vestigen zich zelfstandig en worden eigenaar en manager van micro-, kleine en middelgrote ondernemingen. De uitbreiding van de informele sector in vele landen en van zelf opgezette en zelfstandige ondernemingen is grotendeels toe te schrijven aan vrouwen, wier traditie en initiatieven op het gebied van samenwerking en zelfhulp in productie en handel een vitale economische hulpbron vormen. Wanneer zij toegang krijgen tot en zeggenschap verwerven over kapitaal, kredieten en andere hulpbronnen, technologie en opleiding, kunnen vrouwen de productie, afzet en inkomsten ten behoeve van duurzame ontwikkeling vergroten.

163. Gezien het feit dat er nog altijd sprake is van ongelijkheid, maar tegelijkertijd merkbaar vooruitgang wordt geboekt, is het zaak het werkgelegenheidsbeleid opnieuw te overdenken om hierin het gender-perspectief te integreren en aandacht te vestigen op een breder scala van mogelijkheden, en alle negatieve gender-gebonden implicaties van de huidige arbeids- en werkgelegenheidsstructuren aan te pakken. Om volledige gelijkheid tussen vrouwen en mannen qua bijdrage aan de economie te verwezenlijken, dienen gerichte pogingen in het werk te worden gesteld om te komen tot gelijke erkenning en waardering voor de invloed die de werkzaamheden, de ervaring, de kennis en de waarden van zowel vrouwen als mannen in de samenleving uitoefenen.

164. Bij het ontwikkelen van het economisch potentieel en de onafhankelijkheid van vrouwen dienen regeringen en andere actoren een actief en zichtbaar beleid te bevorderen, gericht op mainstreaming van een gender-perspectief in alle beleidsmaatregelen en programma’s, zodat, alvorens beslissingen worden genomen, een analyse wordt gemaakt van de effecten hiervan op respectievelijk vrouwen en mannen.

Strategische doelstelling F.1

De economische rechten en de onafhankelijkheid van vrouwen bevorderen, inclusief toegang tot werkgelegenheid, passende arbeidsvoorwaarden en zeggenschap over economische hulpbronnen

Te ondernemen actie

165. Door regeringen:

1. Wetgeving toepassen en handhaven om de rechten van vrouwen en mannen op gelijke betaling voor gelijk of gelijkwaardig werk te garanderen;
2. Wetten aannemen en uitvoeren tegen discriminatie op basis van geslacht op de arbeidsmarkt, met name ten aanzien van oudere vrouwelijke werknemers, aanstelling en promotie, de uitbreiding van werknemersvoorzieningen en sociale zekerheid en arbeidsvoorwaarden;
3. Discriminerende praktijken van werkgevers uitbannen en passende maatregelen treffen met het oog op de rol en de taken van vrouwenin de voortplanting, om te voorkomen dat vrouwen een arbeidsplaats wordt geweigerd of dat zij worden ontslagen wegens zwangerschap of het geven van borstvoeding, of dat van hen een bewijs wordt verlangd dat zij een voorbehoedmiddel gebruiken, en effectieve maatregelen nemen om te verzekeren dat zwangere vrouwen, vrouwen die met zwangerschapsverlof zijn of vrouwen die herintreden op de arbeidsmarkt na de geboorte van een kind, niet worden gediscrimineerd;
4. Systemen ontwerpen en gerichte maatregelen treffen om vrouwen in staat te stellen volwaardig en op gelijke wijze te participeren in de opstelling van beleidsmaatregelen en de vaststelling van structuren via organen als ministeries van financiën en handel, nationale economische commissies, instellingen voor economisch onderzoek en andere essentiële instanties, alsmede via hun participatie in de desbetreffende internationale organisaties;
5. Wetgeving en administratieve hervormingen tot stand brengen om vrouwen dezelfde rechten als mannen te geven op toegang tot economische hulpbronnen, inclusief toegang tot eigendom van en zeggenschap over grond en andere goederen, kredieten, het recht om te erven, natuurlijke hulpbronnen en geschikte nieuwe technologie;
6. De nationale inkomsten- en successiebelasting en sociale-zekerheidsstelsels opnieuw bezien, om alle bestaande vooringenomenheden ten nadele van vrouwen weg te nemen;
7. Trachten de kennis omtrent arbeid en werkgelegenheid te verruimen, onder andere door inspanningen om de aard, de omvang en de verdeling van onbetaalde arbeid te meten en hierin beter inzicht te verkrijgen, met name waar het gaat om de zorg voor gezinsleden en onbetaalde arbeid ten behoeve van de familieboerderij of het familiebedrijf, en de uitwisseling en verspreiding van informatie over studies en ervaring op dit gebied aanmoedigen, inclusief de ontwikkeling van methoden om de waarde hiervan in kwantitatieve zin te beoordelen, om dit tot uitdrukking te brengen in los van de essentiële nationale rekeningen, maar wel in samenhang daarmee op te maken rekeningen;
8. Wetten waarin het functioneren van financiële instellingen is geregeld, opnieuw bezien en wijzigen, om te verzekeren dat zij op voet van gelijkheid diensten verlenen aan zowel vrouwen als mannen;
9. Op de desbetreffende niveaus duidelijkere en doorzichtigere begrotingsprocessen mogelijk maken;
10. Nationale beleidsmaatregelen herzien en uitvoeren, die de pijlers vormen van de traditionele spaar-, krediet- en leningsmechanismen voor vrouwen;
11. Trachten te verzekeren dat nationale beleidsmaatregelen in verband met internationale en regionale handelsovereenkomsten geen negatief effect hebben op nieuwe en traditionele economische activiteiten van vrouwen;
12. Waarborgen dat alle ondernemingen, inclusief multinationale ondernemingen, zich houden aan nationale wetten en codes, sociale-zekerheidsvoorschriften, toepasselijke internationale afspraken, instrumenten en overeenkomsten, inclusief die welke verband houden met het milieu, en andere relevante wetten;
13. Het werkgelegenheidsbeleid aanpassen om de herstructurering van arbeidspatronen te vergemakkelijken, om de gezamenlijke zorg voor het gezin te bevorderen;
14. Mechanismen en andere fora opzetten om vrouwelijke ondernemers en vrouwelijke werknemers in staat te stellen bij te dragen aan de opstelling van beleidsmaatregelen en programma’s die worden ontwikkeld door ministeries van economische zaken en financiële instellingen;
15. Wetten voor gelijke kansen toepassen en handhaven, gerichte maatregelen nemen en langs verschillende wegen verzekeren dat de openbare en de particuliere sector die wetten naleven;
16. Bij de ontwikkeling van macro- en micro-economisch en sociaal beleid gebruik maken van analyses van het effect op beide seksen, om, wanneer er sprake is van een schadelijk effect, dit effect te bewaken en het beleid te herstructureren;
17. Gender-bewust beleid en gender-bewuste maatregelen bevorderen om de positie van vrouwen te versterken, zodat zij als gelijke partners van mannen kunnen functioneren op technisch gebied, in management en ondernemerschap;
18. Wetten hervormen of nationale beleidsmaatregelen toepassen die de opstelling van arbeidswetgeving ondersteunen om de bescherming van alle vrouwelijke werknemers te waarborgen, met inbegrip van veilige arbeidsomstandigheden, het recht zich te organiseren en toegang tot rechtspraak.