Verruiming van de toegang voor vrouwen tot passende, betaalbare en hoogwaardige gezondheidszorg, voorlichting en aanverwante diensten, gedurende hun hele leven

Te ondernemen actie

106. Door regeringen, in samenwerking met niet-gouvernementele organisaties en organisaties van werkgevers en werknemers en met steun van internationale instellingen:

1. De toezeggingen ondersteunen en uitvoeren, die zijn gedaan in het Actieprogramma van de Internationale Conferentie inzake bevolking en ontwikkeling, zoals vastgelegd in het verslag van de Conferentie en de Verklaring van Kopenhagen inzake sociale ontwikkeling en het Actieprogramma van de Wereldtopconferentie inzake sociale ontwikkeling[15] en de verplichtingen van staten die hierbij partij zijn ingevolge het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen en andere relevante internationale overeenkomsten, teneinde te voorzien in de behoeften aan gezondheidszorg van meisjes en vrouwen van alle leeftijden;
2. Opnieuw het recht bevestigen op het hoogst haalbare niveau van lichamelijke en geestelijke gezondheid, de verwezenlijking van dit recht voor vrouwen en meisjes beschermen en bevorderen en dit opnemen in, bijvoorbeeld, de nationale wetgeving; bestaande wetgeving waar nodig herzien, waaronder wetgeving en beleid inzake gezondheidszorg, om uiting te geven aan de inzet voor de gezondheid van vrouwen en te verzekeren dat deze wetgeving en beleidsmaatregelen beantwoorden aan de veranderende rol en verantwoordelijkheden van vrouwen, ongeacht waar zij wonen;
3. In samenwerking met vrouwen en maatschappelijke organisaties gender-bewuste gezondheidsprogramma’s opzetten en uitvoeren, met inbegrip van gedecentraliseerde gezondheidsdiensten, die zich richten op de behoeften van vrouwen in hun hele leven en rekening houden met hun vele taken en verantwoordelijk-heden, het beslag op hun tijd, de specifieke behoeften van plattelandsvrouwen en vrouwen met een handicap en de verscheidenheid van de behoeften van vrouwen, voortkomend uit o.a. leeftijd en sociaal-economische en culturele verschillen; vrouwen, en met name lokale en inheemse vrouwen, betrekken bij de vaststelling en planning van prioriteiten en programma’s voor gezondheidszorg; alle belemmeringen voor gezondheidszorg voor vrouwen wegnemen en een breed scala van diensten voor gezondheidszorg verlenen;
4. Vrouwen hun hele leven lang op voet van gelijkheid met mannen toegang verlenen tot sociale-zekerheidsstelsels;
5. Beter toegankelijke, beschikbare en betaalbare, hoogwaardige diensten voor primaire gezondheidszorg verlenen, met inbegrip van zorg voor de seksuele en reproductieve gezondheid, waartoe tevens worden gerekend voorlichting en dienstverlening voor gezinsplanning, met bijzondere aandacht voor zwangerschaps-zorg en verloskundige zorg voor noodgevallen, zoals overeengekomen in het Actieprogramma van de Internationale Conferentie inzake bevolking en ontwikkeling;
6. Een nieuwe opzet creëren voor voorlichting, dienstverlening en opleiding in de gezondheidszorg, ten behoeve van hen die daarin werkzaam zijn, zodat rekening wordt gehouden met beide seksen en dat hieruit de mogelijkheden van de gebruiker blijken met betrekking tot intermenselijke en communicatieve vaardigheden en het recht van de gebruiker op privacy en vertrouwelijkheid; deze dienstverlening, voorlichting en opleiding moeten uitgaan van een holistische benadering;
7. Zorgen dat de gezondheidszorg en zorgverleners zich bij de verlening van gezondheidszorg aan vrouwen houden aan de mensenrechten en aan ethische en gender-bewuste normen en beroepscodes, om te komen tot verantwoorde, vrijwillige en gefundeerde instemming; de ontwikkeling, uitvoering en verspreiding van ethische codes, op basis van bestaande internationale codes voor medische ethiek, alsmede ethische principes die gelden voor andere beroepsbeoefenaars in de gezondheidszorg, aanmoedigen;
8. Alle passende maatregelen nemen om een einde te maken aan schadelijke, medisch niet noodzakelijke of gedwongen medische ingrepen, alsmede aan onjuiste medicatie of overmedicatie voor vrouwen, en waarborgen dat alle vrouwen volledig op de hoogte zijn van hun keuzemogelijkheden, met inbegrip van vermoedelijke voordelen en mogelijke neveneffecten, waarop zij worden gewezen door behoorlijk opgeleid personeel;
9. Gezondheidsdiensten versterken en heroriënteren, met name in de primaire gezondheidszorg, teneinde te waarborgen dat vrouwen en meisjes alom toegang hebben tot hoogwaardige gezondheidszorg; slechte gezondheid en ziekte na de bevalling verminderen en wereldwijd de overeengekomen doelstelling van vermindering van de kraamvrouwensterfte met ten minste 50% van het niveau van 1990 in het jaar 2000, en nog eens een halvering tegen het jaar 2015 in de hele wereld verwezenlijken; verzekeren dat op elk niveau van het gezondheidsstelsel de benodigde diensten beschikbaar zijn en reproductieve-gezond-heidszorg via het stelsel voor primaire gezondheidszorg toegankelijk maken voor alle mensen die hiervoor qua leeftijd in aanmerking komen, en wel zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk in het jaar 2015;
10. Erkennen dat, zoals overeengekomen in paragraaf 8.25 van het Actieprogramma van de Internationale Conferentie inzake bevolking en ontwikkeling, onveilige abortus een belangrijk punt van zorg voor de volksgezondheid is, en handelend optreden tegen het effect hiervan op de gezondheid;[14]
11. Tegen de achtergrond van paragraaf 8.25 van het Actieprogramma van de Internationale Conferentie inzake bevolking en ontwikkeling, dat luidt: "Abortus moet in geen geval worden bevorderd als methode van gezinsplanning. Op alle regeringen en relevante intergouvernementele en niet-gouvernementele organisaties wordt een dringend beroep gedaan hun inzet voor de gezondheid van vrouwen te vergroten, het effect van onveilige abortus op de gezondheid aan te pakken[16] als belangrijk punt van zorg voor de volksgezondheid en te zorgen dat minder vaak abortus wordt gepleegd, door de diensten voor gezinsplanning uit te breiden en te verbeteren. Aan de voorkoming van ongewenste zwangerschappen moet altijd de hoogste prioriteit worden toegekend en alles moet in het werk worden gesteld om de noodzaak van abortus weg te nemen. Vrouwen die ongewenst zwanger zijn, moeten gemakkelijk kunnen beschikken over betrouwbare informatie en kunnen rekenen op medelevende begeleiding. Over eventuele maatregelen of veranderingen met betrekking tot abortus binnen het stelsel van gezondheidszorg kunnen uitsluitend beslissingen worden genomen op nationaal of lokaal niveau, overeenkomstig de nationale wetgevingsprocedures. Onder omstandigheden waarin abortus niet in strijd is met de wet, dient deze op veilige wijze te worden verricht. In alle gevallen moeten vrouwen toegang hebben tot hoogwaardige dienstverlening om de complicaties die optreden bij abortus, te beheersen. Nazorg, voorlichting en gezinsplanning dienen terstond te worden aangeboden, wat ook zal helpen herhaling van abortus te voorkomen". Overwegen wetten te herzien die strafmaatregelen bevatten tegen vrouwen die illegale abortus hebben ondergaan.
12. In het bijzonder aandacht besteden aan de behoeften van meisjes, met name aan de bevordering van gezond gedrag, waaronder lichaamsbeweging, specifieke maatregelen nemen om de grote verschillen in ziekte en sterfte tussen mannen en vrouwen, waarbij meisjes in het nadeel verkeren, ongedaan te maken, terwijl tegelijkertijd internationaal goedgekeurde doelstellingen voor de vermindering van zuigelingen- en kindersterfte moeten worden gerealiseerd - met name moeten in het jaar 2000 de sterftecijfers van zuigelingen en kinderen onder de 5 jaar met een derde van het niveau van 1990 zijn verminderd of zijn teruggebracht tot 50 à 70 gevallen per 1000 levend geboren kinderen, naar gelang welk aantal het kleinst is; in het jaar 2015 moet de zuigelingensterfte zijn teruggedrongen tot 35 per 1000 levend geboren kinderen en het sterftecijfer van kinderen onder de 5 jaar tot 45 per 1000;
13. Zorgen dat meisjes in hun ontwikkeling naar volwassenheid voortdurend toegang hebben tot de noodzakelijke gezondheids- en voedingsinformatie en diensten op dit gebied, teneinde een gezonde overgang van jeugd naar volwassenheid te vergemakkelijken;
14. Informatie, programma’s en diensten ontwikkelen om vrouwen te helpen inzicht te krijgen in en zich aan te passen aan veranderingen die samenhangen met het ouder worden en in de behoeften aan gezondheidszorg van oudere vrouwen te voorzien, met specifieke aandacht voor hen die lichamelijk of geestelijk afhankelijk zijn;
15. Zorgen dat meisjes en vrouwen van alle leeftijden met een of andere vorm van handicap, ondersteunende diensten ontvangen;
16. Specifiek beleid opstellen, programma’s ontwerpen en de nodige wetgeving maken, om omgevings- en beroepsgevaren voor de gezondheid, samenhangend met werkzaamheden in huis, op de werkplek en elders, te verminderen of weg te nemen, met bijzondere aandacht voor zwangere en zogende vrouwen;
17. Diensten voor geestelijke gezondheidszorg integreren in de stelsels voor primaire gezondheidszorg of op andere hiertoe aangewezen niveaus, ondersteunende programma’s ontwikkelen en mensen die werkzaam zijn in de primaire gezondheidszorg trainen in het onderkennen van de behoeften en het verzorgen van meisjes en vrouwen van alle leeftijden die enigerlei vorm van geweld hebben ondergaan, en wel met name geweld in de huiselijke sfeer, seksueel misbruik of ander misbruik als gevolg van een gewapend of niet gewapend conflict;
18. Publieksvoorlichting over de voordelen van borstvoeding bevorderen; methoden en middelen bestuderen om de Internationale Code van de WHO/UNICEF voor de verkoop van vervangingsproducten voor borstvoeding volledig uit te voeren en moeders in staat te stellen hun baby’s zelf te voeden, door wettelijke, economische, praktische en emotionele ondersteuning te bieden;
19. Mechanismen opzetten om niet-gouvernementele organisaties, en wel met name vrouwenorganisaties, beroepsorganisaties en andere organen die zich inspannen om de gezondheid van meisjes en vrouwen te verbeteren, te ondersteunen en te betrekken bij de beleidsvorming op overheidsniveau, het ontwerpen van programma’s en eventueel de uitvoering hiervan binnen de gezondheidssector en aanverwante sectoren op alle niveaus;
20. Niet-gouvernementele organisaties die ijveren voor de gezondheid van vrouwen ondersteunen, en helpen bij de ontwikkeling van netwerken ter verbetering van coördinatie en samenwerking tussen alle sectoren die van invloed zijn op gezondheid;
21. De verstrekking van geneesmiddelen rationaliseren en zorgen voor een betrouwbare, constante levering van hoogwaardige farmaceutische middelen, anticonceptiva en andere voorzieningen aan de hand van de Modellijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO, en de veiligheid van geneesmiddelen en voorzieningen verzekeren via nationale wettelijke goedkeuring van geneesmiddelen;
22. Vrouwen die oneigenlijk gebruik maken van bepaalde (genot)middelen, en hun gezinnen, betere toegang bieden tot passende behandeling en resocialisatie;
23. Zorgen dat er in elk huishouden en op nationaal niveau voldoende voedsel beschikbaar is, al naar gelang, en programma’s uitvoeren die zijn gericht op het verbeteren van de voedingssituatie van alle meisjes en vrouwen door uitvoering te geven aan de verplichtingen, aangegaan in het Actieplan inzake voeding van de Internationale Voedingsconferentie[17], waaronder in het jaar 2000 een wereldwijde vermindering van ernstige en matige ondervoeding van kinderen onder de 5 jaar met de helft van het niveau van 1990, waarbij bijzondere aandacht moet worden besteed aan de grote verschillen in voeding tussen mannen en vrouwen, en in het jaar 2000 een vermindering van bloedarmoede door ijzergebrek bij meisjes en vrouwen, met een derde van het niveau van 1990;
24. Zorgen dat veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen universeel toegankelijk zijn, en zo spoedig mogelijk effectieve openbare distributiesystemen installeren;
25. Volwaardige en gelijke toegang tot de infrastructuur en diensten voor gezondheidszorg waarborgen voor inheemse vrouwen.