De nieuwe procedures bieden vrouwen de mogelijkheid direct aanspraak te maken op de rechten die in het VN-Vrouwenverdrag zijn vastgelegd. Een vrouw die vindt dat zij in hoogste instantie binnen haar eigen land haar recht niet heeft kunnen halen, kan een beroep doen op het speciale comité van deskundigen in New York. Daarnaast kan iedereen dit comité ook voorzien van informatie die ertoe kan leiden dat het comité een onderzoek instelt naar ernstige of systematische schendingen van de mensenrechten van de vrouw in een bepaald land. Wanneer is vastgesteld dat er sprake is van een schending moet de regering van de betrokken staat aangeven welke maatregelen zijn getroffen om de schending op te heffen.

In het VN-Vrouwenverdrag staan verschillende mensenrechten van vrouwen omschreven in het kader van het recht op gelijke behandeling. Het speciale comité dat toeziet op de naleving van de rechten was tot dusverre niet bevoegd om klachten van groepen of individuele vrouwen te behandelen, of op basis van verontrustende informatie over ernstige schendingen een onderzoek in te stellen. De nieuwe procedures voorzien in betere mogelijkheden de naleving van het verdrag te controleren. Over het protocol is vier jaar lang intensief onderhandeld. Vertegenwoordigers van Nederland hebben actief aan deze onderhandelingen deelgenomen. In oktober van dit jaar is het protocol aanvaard door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.

De procedures treden in werking als tien landen partij zijn geworden bij het protocol. De landen die partij zijn bij het Vrouwenverdrag (163 landen, waaronder Nederland) kunnen partij worden bij het protocol. Zodra een land partij is geworden bij het protocol, kunnen vrouwen uit dat land gebruik maken van de nieuwe procedures en kan het comité van deskundigen overgaan tot het instellen van een onderzoek op eigen gezag.

Na ondertekening van het protocol zal de Nederlandse regering zo spoedig mogelijk een begin maken met de parlementaire goedkeuringsprocedure.