Dit betekent dat de organisatie van het werk en de cultuur binnen bedrijven en instellingen moeten worden afgestemd op werknemers die een andere verdeling willen van werk en zorg.

Dit schrijft staatssecretaris Verstand van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, belast met het beleid op het gebied van arbeid en zorg en emancipatie, in de Begrotingsbrief Emancipatiebeleid 2000. De begrotingsbrief is vandaag naar het parlement gestuurd.

In de brief staat het werkprogramma voor het emancipatiebeleid voor 2000. Belangrijke punten uit dit programma zijn de uitvoering van het Actieplan Emancipatietaakstellingen Departementen, de Stimuleringsmaatregel Dagindeling, de Meerjarennota Emancipatiebeleid en het thema "Wie zorgt in de 21^e eeuw?".

De Tweede Kamer zal op verschillende manieren worden geïnformeerd over de

uitvoering van het Actieplan Emancipatietaakstellingen Departementen. Het actieplan houdt in dat ieder departement minstens drie concrete emancipatieplannen op het gebied van het eigen beleidsterrein uitvoert. Hiermee wordt de verantwoordelijkheid van de afzonderlijke ministeries voor het ondersteunen en stimuleren van het emancipatieproces beter zichtbaar.

De afzonderlijke bewindslieden brengen jaarlijks in hun begroting en vanaf 2000 elk voorjaar verslag uit aan de Tweede Kamer over de uitvoering van hun plannen. Daarnaast stuurt staatssecretaris Verstand ieder jaar een totaal overzicht van de uitvoering van de departementale plannen naar het parlement.

Op grond van de Stimuleringsmaatregel Dagindeling kunnen lagere overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties subsidie aanvragen voor experimenten die bijdragen aan het eenvoudiger maken van de combinatie van arbeid en zorg. Een projectbureau voert tot eind 2002 de stimuleringsmaatregel uit. Voor de stimuleringsmaatregel is deze kabinetsperiode f 60 miljoen beschikbaar.

De eerste subsidieronde leverde 87 voorstellen op. Voor 1 oktober aanstaande zal worden bekend gemaakt welke aanvragers in aanmerking komen voor subsidie. De aanvraag voor subsidie in de tweede ronde sluit op 1 november dit jaar.

De aanvragen worden beoordeeld door de Stuurgroep Dagindeling die advies uitbrengt over de toekenning van subsidie. De stuurgroep adviseert staatssecretaris Verstand over het thema dagindeling, draagt de ideeën daarover uit in het land en bevordert voorbeeldprojecten.

Het projectbureau zal ervoor zorgen dat de ervaringen die worden opgedaan met de experimenten worden uitgewisseld met andere deelnemers aan de subsidieregeling.

Na het begin van de eerste ronde experimenten zal de Tweede Kamer worden geïnformeerd over de resultaten van de stimuleringsmaatregel. Daarbij zal ook aandacht worden besteed aan de inbedding van dagindeling in het algemene overheidsbeleid.

De Stuurgroep Dagindeling zal naar verwachting dit najaar met een advies komen over het zogeheten bereikbaarheidsscenario in relatie tot een betere dagindeling voor mensen die arbeid en zorg combineren.

In veel organisaties bestaat de cultuur dat medewerkers altijd beschikbaar moeten zijn, het zogenoemde aanwezigheidsscenario. Dit maakt het medewerkers moeilijk werk en zorg te combineren en remt een meer gelijke verdeling van deze taken tussen mannen en vrouwen. Bovendien werkt dit scenario in de hand dat strategische functies moeilijk

in deeltijd kunnen worden vervuld, waardoor binnen de huidige verhoudingen vrouwen moeilijker kunnen doorstromen naar hogere functies.

Naast de stuurgroep zal ook een interdepartementale werkgroep zich buigen over het bereikbaarheidsscenario als alternatief voor het aanwezigheidsscenario. Door nieuwe informatie- en communicatiemiddelen komt dit alternatief volgens staatssecretaris Verstand steeds dichterbij.

In de brief kondigt staatssecretaris Verstand aan dit najaar met een Meerjarennota Emancipatiebeleid te komen. Deze nota zal met het oog op een discussie aan een breed maatschappelijk veld worden aangeboden. Daarnaast zal staatssecretaris Verstand een aantal adviesraden, waaronder de Sociaal-Economische Raad, advies vragen over specifieke onderdelen van de nota.

De resultaten van de discussie, de adviezen en de nota zelf zullen worden gebruikt voor de Nederlandse voorbereiding op een speciale zitting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties volgend jaar juni. Deze vergadering staat in het teken van de vijfjaarlijkse evaluatie van de Vierde VN-Wereldvrouwenconferentie die in 1995 in Beijing werd gehouden.

In de zomer van 2000 zal het meerjarig beleidsplan Emancipatie worden opgesteld.

Tijdens deze kabinetsperiode wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de waarde van zorg onder de noemer "Wie zorgt in de 21^e eeuw?" De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zal samen met staatssecretaris Verstand een werkgroep instellen die een maatschappelijk debat over zorg en arbeid moet voorbereiden. In dit debat komt onder meer aan de orde: een mogelijk tekort aan zorg in de toekomst, de deelname van mannen aan zorg en de maatschappelijke waardering van zorg. Voor het eind van dit jaar zal de Tweede Kamer per brief worden geïnformeerd over de kaders van het nationale debat. Ook het komend jaar kunnen maatschappelijke organisaties subsidie aanvragen voor het voorbereiden van hun inbreng in dit debat.

Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan twee onderzoeken op het gebied van het glazen plafond. Staatssecretaris Verstand zal deze rapporten met een begeleidende brief aanbieden aan de Tweede Kamer. In deze brief zal zij aangeven welke verdere stappen het kabinet onderneemt om het glazen plafond te doorbreken. De term "glazen plafond" staat voor het gegeven dat het aantal vrouwen op hogere posities nog steeds (flink) achterblijft.

De overheid ondersteunt al enkele jaren initiatieven die moeten leiden tot het

doorbreken van het glazen plafond. Zo krijgen de organisaties Toplink en Opportunity in Bedrijf subsidie voor dit doel. Toplink beheert een databank van deskundige vrouwen. Maatschappelijk organisaties, bedrijfsleven en overheden kunnen deze databank raadplegen bij het vervullen van vacatures. Opportunity in Bedrijf adviseert het bedrijfsleven op alle mogelijke manieren over het doorstromen van vrouwen naar hogere functies.

Vrouwelijke ondernemers en specialisten op het gebied van het glazen plafond zullen in oktober een internationale conferentie onder het motto "More business for more women across more borders" in Washington bijwonen. De deelnemers zullen aanbevelingen opstellen voor het Nederlandse beleid gericht op het doorbreken van het glazen plafond.

Niet alleen de adviezen en de discussie over de Meerjarennota Emancipatiebeleid maken deel uit van de Nederlandse inbreng tijdens de VN-bijeenkomst vijf jaar na de internationale vrouwenconferentie in Beijing. Ook maatschappelijke organisaties zoals E-Quality en het Platform Actieplan 2000 werken met overheidssubsidie aan de voorbereiding van deze bijeenkomst. E-Quality is een van de organisaties gericht op de ondersteuning van het emancipatiebeleid. In het platform werken ruim 160 maatschappelijke organisaties samen aan de uitvoering van het Platform for Action, de slotverklaring van de conferentie in China.

Het komend jaar zal opnieuw rapport worden uitgebracht aan het comité van de Verenigde Naties dat toeziet op de naleving van het VN-Vrouwenverdrag.

Dit najaar wordt aan de Algemene Vergadering van de VN een voorstel voorgelegd voor het toevoegen van een zogeheten facultatief protocol aan het VN-Vrouwenverdrag. Nederland heeft bij de onderhandelingen hierover een actieve rol gespeeld. In het protocol zijn procedures opgenomen die vrouwelijke slachtoffers van schendingen van mensenrechten de kans geven internationaal gehoord te worden. Na aanvaarding van het voorstel zal Nederland begin volgend jaar beginnen met de procedure voor de ratificatie van dit protocol.

In Europa neemt de aandacht voor emancipatie steeds verder toe. Emancipatiebeleid heeft zich de afgelopen jaren een vaste plaats verworven op de agenda’s van verschillende Europese raden, de periodieke bijeenkomsten van vakministers uit de landen van de Europese Unie. Sinds de ratificatie van het Verdrag van Amsterdam is het bevorderen van gelijkheid tussen mannen en vrouwen een van de doelstellingen van de EU.

Binnen de Raad van Europa worden activiteiten ontwikkeld die ertoe moeten leiden dat jongens en meisjes in gelijke mate profiteren van de kansen die nieuwe communicatie- en informatietechnologieën bieden. In Nederland is dit een van de emancipatietaakstellingen van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen.

De minister van Justitie zal voor het eind van dit jaar een nationaal rapporteur vrouwenhandel aanstellen. De benoeming van een nationaal rapporteur is een van de aanbevelingen van de EU-conferentie over vrouwenhandel die tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie in Den Haag is gehouden.

Voorjaar 2000 zal de eerste Emancipatiemonitor verschijnen. De monitor geeft informatie over arbeid, zorg en inkomen, onderwijs, politieke en maatschappelijke besluitvorming en geweld tegen vrouwen. Deze publicatie zal zowel cijfers over de stand van zaken op deze terreinen bevatten als analyses.

Het doel van de monitor is zicht te houden op het emancipatieproces in de samenleving. De uitgave is als het ware een "thermometer" voor het beleid.

Voor het emancipatie-ondersteuningsbeleid is in 2000 f 11,7 miljoen beschikbaar. Een deel van dit geld gaat naar het Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV), Toplink, de VrouwenAlliantie, E-Quality en Opportunity in Bedrijf. Ook de bijdrage voor de nationaal rapporteur vrouwenhandel valt hieronder.

Dit jaar zijn de activiteiten van Toplink, Opportunity in Bedrijf, de VrouwenAlliantie en de regionale vrouwenemancipatiebureaus geëvalueerd. De Tweede Kamer zal worden geïnformeerd over de uitkomsten van deze evaluaties en de conclusies die daaruit zijn getrokken.

Een ander deel van het bedrag is bestemd voor subsidiëring van organisaties die activiteiten organiseren die aansluiten bij het emancipatiebeleid. Zo kan subsidie worden aangevraagd voor projecten gericht op de verbreding van het draagvlak van het emancipatieproces en voor activiteiten die bijdragen aan het doorbreken van het glazen plafond.